ХАНЬ /өгүүллэг/

Áààòàð  ÌÓÈÑ-ä ýäèéí çàñàã÷ ìýðãýæëýýð ñóðàëöàæ áàéõäàà Багшийн èõ ñóðãóóëèéí  àíãëè õýëíèé áàãø орчуулагч ìýðãýæëýýð ñóðàëöàæ áàéñàí Äîëæìààã àíõ  ñóðãóóëü õîîðîíäûí íýãýí òýìöýýí äýýð õàðæ íóòãèéí íýãýí á¿ñã¿éãýýðýý äàìæóóëàí òàíèëöàæ æèë ãàðàí  ¿åðõýýä ñóðãóóëèà òºãññºí çóíàà íóòàãòàà äàãóóëàí î÷èæ ààâ ýýæäýý òàíèëöóóëààä ах дүү нарынхаараа îðîâ. Çàëóó õîñóóäûí áàÿð õººð ¿ðãýëæèëæ  õàâàð íü õ¿¿òýé áîëñîí ÷  гурван ñàð ãàðàíòàé õ¿¿ãýý àëäàæ òýäíèé ãýð á¿ëèéã óé ãàøóó íºìðºâ .Áààòàð ÷ ñýòãýëýýð óíàæ áàéíãà àðõè óóæ õýä õîíîã ãýðòýý èðýõã¿é ãàäóóð ÿâäàã áîëñîí áºãººä àæëàà õàÿæ ººðººñºº ýã÷ìýä íýãýí á¿ñã¿éòýé õîëáîãäîæ òýäíèéõýýñýý ãàðàõàà áàéñàí ó÷èð Äîëæìààä холдохооñ ººð àðãà áàéñàíã¿é .Õ¿¿õäýý àëäàæ íºõðººñºº ñàëààä ñýòãýë ñàíàà íü õ¿íä áàéñàí òóë ãàíö òºðñºí ýã÷ íü õàøààíäàà áóóëãàæ  ààâ ýýæèéíõýý õóó÷èí  ãýðèéã ñýëáýæ çàñàí  áàðüæ ºãºâ .

Äîëæìàà àìðàëòûí ºäðººðºº ãýðòýý хувцсаа óãààæ áàéòàë àõûíõ íü õ¿¿õä¿¿ä ¿¿äýí äýýð òàíûã õ¿í äóóäàæ áàéíà ãýæ øóóãèëäñààð îðæ èðýâ.Þóí õ¿í þì áîë ãýæ áîäñîîð òýðýýð ãàäóóð õóâöñàà ºìñºí ãàð÷ õàøààíû ¿¿äýý îíãîéëãîâîë хорин тав îð÷èì íàñíû áîëîâ óó ãýìýýð õ¿ðýí äààâóóí äýýëòýé  ãàðòàà öàãààí óóòòàé þì áàðü÷èõñàí залуу çîãñîæ áàéëàà . Òýðýýð

-Ñàéí áàéíà óó ãýæ ìýíäëýýä

-Сайн сайн байна уу гэтэл

- Ýíý Áàатар гэж айлынх ìºí ¿¿ ãýõýä íü Äîëæìààãèéí äîòîð ýâã¿é îðãèæ

- Үã¿é áèø ãýýä ýðãýâýë

-Äîëæìàà ãýæ õîéíîîñ íü äóóäñàíä ýðãýí õàðâàë

- ×è íàìàéã òàíèõã¿é áàéíà óó ãýëýý

-¯ã¿é ãýâýë

- Áè Бààòàðòàé òàíàéä î÷èæ áàéñàí  äаа ãýëýý

-Áè ÷àìàéã òàíèõã¿é áàéíà ãýýä õààëãàà õàà÷ихààä ãýðòýý îðîâ.

Хóâöñàà óãààæ äóóñ÷ààä ìóó óñàà àñãàõààð ãàð÷ èðâýë õàøààíû ãàäàà íºãºº çàëóó áàéæ ë áàéëàà . Äîëæìàà èíãýæ áàéãààä ÿâíà áèç ãýæ áîäëîî.Ãýðòýý îéð çóóðûí þì õèéñýýð íýëýýä îðîé áîëñîí áàéâ.Гàäàà  хэцэн дээр тохсон õóâöñàà àâàõ ãýýä ãàðòàë íºãºº çàëóó áàéæ ë áàéâ.  Хóâöñàà ãýðòýý îðóóë÷èõààä ¿¿äýí äýýðýý î÷îîä

- ×è ÿâàõã¿é þì óó ãýâýë

- Áè î÷èõ àéë áàéõã¿é ãýâ

Èíãýýä ãàäàà áàéëãààä áàéæ áîëîõã¿é òóë îðóóëàõààñ ººð àðãàã¿é áîëîâ.

Öàé àÿãàëæ èäýý òàâüæ ºãººä áèå áèåíýý àæèãëàæ íýëýýí óäààí ñóóâ .Должмаа нэлээд аягүйгээр
-Чиний íàéç Áààòàð ìèíèé àìüäðàëààð õýðõýí òîãëîñíûã ÷è äóóëñàí ë áèç ãýõýä  

-          Ñîíñîõ íü ñîíññîí ãýõäýý áè èòãýýã¿é öóó ÿðèà ë ãýæ áîäñîí

-          Òàíàé íàéç Áààòðûí ñóðàã òàñàðñàí ãýâýë

-          Өº òèéì ¿¿ ãýýä ººð þì õýëñýíã¿é
Äîëæìàà  ÷ õîîëîî õèéæ íºãºº çàëóóä àÿãàëæ ºãºâ . Òýðýýð ò¿¿íä îð çàñàæ ºãººä õýâòýõäýý Áààòðûí íàéç ãýæ õî¸ð ãóðâàí çàëóó èðæ áàéñíûã ñàíàæ áàéëàà .Ýíý çàëóóã ÷ õýí ãýäýã þì áîë àñóóõã¿é ë áîë äóóãàðàõã¿é õ¿í þì ãýæ áîäîæ áàéñíàà

-          ×àìàéã õýí ãýäýã âý ãýæ àñóóâàë

-          Ýðäýíý ãýäýã

-          ×è þó õèéäýã þì ãýâýë

-          Ìàë÷èí

-          Óäàëã¿é áàðóóí òàëûí îðíîîñ õóðõèðàõ äóó ñîíñîãäîæ Ýðäýíý óíòñàí áîëîëòîé .

Ìàðãààø ºã뺺 íü á¿òýí ñàéí ºäºð áàéñàí ó÷èð Äîëæìàà Ýðäýíý äàãóóëàí ºäºðæèí õàìààòíûõûã íü ýðæ ÿâñàí áîëîâ÷ îëñîíã¿é .Îðîé íýëýýä ÿäàðñàí хүí ãýðòýý èðýâ Ìàðãààø ºã뺺 íü Äîëæìàà   àæèëòàé áàéñàí ó÷èð ºã뺺 ýðò ãýðýýñýý ãàðòàë Ýðäýíý óíòñààð ë ¿ëäýâ .Îðîé àæëààñàà èðâýë Ýðäýíý ìîäû íü îâîîòîë õàãàë÷èõñàí ãýðò ãàë ò¿ë÷èõñýí òîãîîí äýýð øèíý ìàõíû õîðõîé õ¿ðãýì ¿íýð ñýíãýíýí áàéëàà .

-×è õàìààòíûäàà ºãºõã¿é ÿàãààä ìàõàà ÷àíà÷èõàâ ãýòýë

- ßàõàâ áè õààøäàà îëîõã¿é  ãýâ

Èéíõ¿¿ Ýðäýíýõ¿¿ Äîëæìààãèéí  îéð çóóðûí àæëûã íü õèéñýýð äîëîî õîíîâ.Должмаагийн эгч нь дүүгээ өмнөх амьдралаа давтчих вий гэсэндээ санаа зовж

 -Энэ залууг чи ингээд байлгаад байх юм уу гэхэд Должмаа

- Би хотод таньж мэдэх хүнгүй хүнийг яаж гудманд яаж гаргаж хөөх вэ гэлээ

-Уг нь төлөв төвшин зүгээр хүн шиг харагдах юм.Гэхдээ яаж мэдэхэв чи сайн судлаарай гэж захив Äîëæìàà ÷ ÿâ гэж хэлж чадсанã¿é Ýðäýíý ÷ ÿâíà ãýñýíã¿é .Íýã îðîé Äîëæìààã èðòýë Ýðäýíý àëãà áàéâ. Äîëæìàà ÿàñàí þì áîë ãýæ áîäîí íýëýýä õ¿ëýýñýí áîëîâ÷ òýð øºíº èðñýíã¿é. Õ¿ðãýí àõûíõààñàà îðæ àñóóõ ãýñýí áîëîâ÷ ñàíàà çîâîîä ÷àäñàíã¿é . Ìàðãààø îðîé íü àæëààñàà áóóãààä ãýðòýý èðòýë Ýðäýíý èð÷èõñýí áàéâ .

-×è õààãóóð ÿâààä èðýâ ãýòýë

-Áè õºäºº ÿâààä èðëýý ãýâýë

ßìàð òóõàé õààøàà  ÿâñàí çýðãèéã íü Äîëæìàà àñóóñàíã¿é .Ìàðãààø ºã뺺 ¿¿ðýýð Ýðäýíý ãàð÷ ÿâàõûã ìýäñýí ÷ áèå çàñàõ ãýæ ë áàéãàà áèç ãýæ áîäîâ .Óäàëã¿é ººðºº ÷ áîñîæ í¿¿ð ãàðàà óãààãààä öàéãàà óóõ ãýýä ñóóòàë øèðýýí äýýð íü õî¸ð õîðèí ìÿíãàòûí äýâñãýðò òàâü÷èõñàí áàéëàà . Òýð Ýðäýíийг ìºí㺺 ìàðò÷èõàæ ãýæ õîéøîî õèé÷èõýýä àæèëäàà ãàðàâ .Àâòîáóñíû öîíõîí òàëä ñóó÷èõñàí öîíõîîð þì õàðæ ÿâòàë íýãýí òýâøòýé ìàøèí äýýð Ýðäýíý õýäýí õ¿íòýé õ¿ðö çýýò¿¿ áàðü÷èõñàí машин дээр ñóóæ áàéãàà íü õàðàãäàâ .Òýð øºíº áàñ ë èðñýíã¿é ìàðãààø íü Äîëæìàà  ãýðòýý áàéæ áàéòàë îðîéõîí Ýðäýíý õóâöàñ õóíàð íü òîîñ áîë÷èõñîí îðæ èðýâ .Äîëæìàà

-Áè ÷àìàéã º÷èãäºð ºã뺺 õàðñàí ÷è õààíà àæèëëààä áàéãàà þì ãýòýë

Ýðäýíý æààõàí äóóã¿é ñóóñíàà

-Áè õàéðãà îëáîðëîäîã íýã êîìïàíèä àæèëä îðñîí ãýâýë

-×è ÿàãààä íàäàä õýëýýã¿é þì ãýâýë Ýðäýíýõ¿¿ äóóãàðñàíã¿é

Äîëæìàà õîéø íü õèéñýí ìºíãèé íü ãàðãàæ ºãâºë

Ýðäýíý ãàéõàæ

- Áè ÷àìä ºãñºí ø äýý ãýâ

-×àìààñ áè ìºí㺠àâàõã¿é ýý ÷è ººðòºº õóâöàñ õóíàð àâ ãýýä Äîëæìàà

îðîí äýýð íü òàâü÷èõàâ .

Íýã îðîé Ýðäýíý Äîëæìààä õàíäàæ

-Íàìàéã ìàíàé êîìïàíè õàðúÿàëëàà õîòûíõ áîëãî òýãâýë ¿íäñýí àæèëòíààð àâààä ÷ çîãñîõã¿é ìýðãýæèëòýé áîëãîíî ãýæ áàéíà ãýâ .

Äîëæìàà

-Аан гэхээс өөр юм  õýëñýíã¿é .

Óäàëã¿é íóòãààñ íü áè÷èã áàðèìò íü èðæ íýëýýä õººöºëäºæ áàéæ õîòûí èðãýí áîëîîä àâàâ . Êîìïàíèàñ íü ÷ Ýðäýíý õèéí áîëîí öàõèëãààí ãàãíóóðûí ãóðâàí ñàðûí ñóðãàëòàíä õàìðóóëààä ¿íäñýí ажилтнаар  àæèëëóóëàõààð áîëëîî.Òýäíèé êîìïàíè íü õîòûí îéðõîí íýãýí барилга áàðèõ áîëæ òýíä Ýðäýíý àæèëëàõààð áîëæ нэг сар õºäºº ÿâëàà Íýã ìýäýõýä ë Ýðäýíý èðýýä таван ñàð ãàðàí áîëñîí áàéëàà.

Ýíý õóãàöààíä Äîëæìàà Ýðäýíý ¿ã¿éëýõ áîëñîíä òýðýý𠺺ðèé㺺 ìàø èõ ãàéõàâ .Õîðîîíîîñ  õ¿í èðæ

-Тàíàé äýýð á¿ðòã¿¿ëñýí Ýðäýíý ãýæ õ¿í òàíàé þó þì ãýâýë Äîëæìàà

-Ìàíàé íºõºð ãýâýë

-Òà õî¸ð ãýðëýëòýý á¿ðòã¿¿ëýýðýé îäîîãîîð Äîëæìàà ãýñýí íýð äýýð ë ÿâæ áàéõààñ  ãýëýý .Õýä õîíîãèéí äàðàà Ýðäýíý áààõàí ãóðèë áóäàà ÷èõýð æèìñ áîë÷èõñîí öàëèí áóóëàà ãýñýýð èðýâ.Òýðýýð Äîëæìààä хэдэн хорин мянгатын дэвсгэрт ºãñºíä àâàõã¿é ãýñýí ÷ õ¿÷ýýð øàõóó ãàðò íü áàðèóëàâ .Гурав õîíîîä àõèàä õºäºº ÿâíà ãýñýí ó÷èð ìàðãààø нь ãàäóóð õàìò ÿâæ ãàð óòàñ ,õóâöàñ õóíàð Ýðäýíýд àâ÷ өгөөд îðîé íü ãýðòýý èðýýä Äîëæìàà

-Õîðîîíîîñ  õ¿í èðñýí ÷è áèä õî¸ðûã ãýðëýëòýý á¿ðòã¿¿ë ãýæ áàéíà ãýâýë 

 Ýðäýíý

-Õàðèí ýý ãýõýýñ ººð þì õýëñýíã¿é.Мàðãààøíààñ íü ýõëýí àæëûí çàâààðàà õî¸óë ãàäóóð хэä  õîíîã õººöºëäºæ áàéæ ãýðëýëòýý áàòëóóëæ Ýðäýíèéíõ ãýäýã àéë áèé áîëîâ . Õîéòîí õàâàð íü Äîëæìàà õ¿¿ òºð¿¿ëæ Ẻí áàÿð áîëîâ.Àëèéí áîëãîí àéëûí õàøààíä áàéõàâ ãýæ ÿðèëöààä  àõûíõòàé îéðõîí õàøàà õóäàëäàí àâ÷ òýндýэ í¿¿æ î÷èâ. ̺í áàéøèí áàðèõààð áîëæ Ýðäýíý êîìïàíèàñàà цалингийнхаа хагасад áàðèëãûí ìàòåðèàë àâ÷ àæëûí çàâààðàà áàéøèí áàðüæ ýõëýâ.Öàã õóãàöàà íèñýõ ìýò õóäàëñààð Ýðäýíèéíõ ãýäýã àéë ãóðâàí õ¿¿òýé ãýð ä¿¿ðýí àç æàðãàë áÿëõñàí ñàéõàí àéë áîëñîí áàéëàà. Ýðäýíэ ÷ êîìïàíèäàà òºäèéã¿é áóñàä áàðèëãûí êîìïàíèóä äóíä ñàéí ãàгíóóð÷èí ãýãäýæ öàëèí ÷ ñàéí àâäàã áîëñîí áàéëàà. Том хүү нь аавыг дагаж ажилд нь тусалж явсаар барилгын ажилд сонирхолтой  болж аравдугаар àíãèà òºãñºæ ØÓÒÈÑ-í áàðèëãûí èíæåíåðèéí àíãèä өөрөө сонирхон дурлаж элсэн ñóðàëöàõ áîëîâ.Цаг хугацаа түүх дурсамж үлдээн урссаар нэг л мэдэхэд хүүхдүүд аль хэдийн ажил амьдралын замд хүрчээ:

Гурван хүү нь аавынхаа ажлыг үргэлжлүүлж барилгын компани байгуулан нэгэн сэтгэл доор ажиллаж олон сургууль, цэцэрлэг орон сууц барьж ашиглалтанд оруулсан барилгын салбартаа томоохон компаниа амжилттай авч яваа аж.

Должмаа сайхан ханийн заяа түшиж өдий зэрэгтээ явна гэж ханьдаа талархаж амьдардаг бол харин Эрдэнэ би энэ хүний хүчинд өдий зэрэгтэй явна гэж халамж хайраар дутаахгүйг хүснэ. Должмаа Эрдэнэ хоёр одоо зөвлөхийн ажил хийх бөгөөд ач нартайгаа хүүхдүүдийнхээ барьж өгсөн зуслангийн байшинд байгалийн сайханд амар тайван амьдарах бөгөөд хааяахан хүүхдүүдийнхээ барьж буй барилга дээр очиж зөвлөгөө өгнө.

Должмаа амьдралдаа хэзээ гуньж байсангүй ойрноос Эрдэнэнийн бие чилээрхэх болсон тул элдэв бодолд дарагдах болжээ.

-Эмээ өвөө бид хоёр байшин барьчихлаа гэж хашхирах жаахан ачаа харвал өвөөтэйгээ эвлүүлдэг тоглоомоор байшин барьчихсан үүндээ баясаж байхыг хараад Должмаа

-Өө миний хүү өвөөтэйгээ том байшин барьжээ гээд

Ирж яваа Эрдэнийг харж хүн сайхан амьдрахад сайн ханийн заяа түшдэг юм байна гэдгийг л  байнга бодож явдагаа дурсаж байлаа.

Н.Тайванжаргал

2017 он